การตลาด คือ การตอบสนองความต้องการของผู้บริโภค สามารถให้นิยามได้ 3 คำ คือ (Statifying Customer Needs) การที่เราพยายามที่จะตอบสนองความต้องการของผู้บริโภค ช่วยลูกค้าแก้ไขปัญหาต่าง ๆ
วิวัฒนาการของการตลาด มีวิธีการคิดอยู่ 5 คอนเซปต์ด้วยกัน
1. Production Concept คือแนวคิดที่เชื่อว่า
“คนเราอยากได้ราคาสินค้าที่ไม่แพงมาก และมีราคาถูกที่สุด”
นักการตลาดในยุคแรกนั้น จึงพยายามคิดหา วิธีการผลิต เพื่อให้การได้ซึ่งสินค้านั้น มีต้นทุนที่ถูกที่สุด ยกตัวอย่างเช่น มีบริษัทรถยนต์ในสมัยก่อน เมื่อ 200 ปีที่แล้วเวลาจะผลิตรถยนต์ผู้บริหารทุกคนจะพยายามที่จะคิดค้นหาวิธีการผลิต ที่จะทำให้ต้นทุนต่ำที่สุด Henry Ken กล่าวว่า “People can have the Model T in any color – so long as it’s black” เค้ามองว่าวิธีที่มีประสิทธิภาพมากสุดในการผลิตคือ การเลือกสีรถในรุ่นนั้นเป็นสีดำเหมือนกันทั้งหมด เพื่อให้ต้นทุนต่ำที่สุด และจะได้ขายในราคาที่ต่ำ ลูกค้าจะได้ Happy
2. Product Concept นักการตลาดในยุคนี้มองว่า เราต้องขายสินค้าที่ดีที่สุด โดยเน้นที่ Product ในยุคนี้จึงเป็น “ยุคที่พัฒนาสินค้าให้ดีที่สุด มีประสิทธิภาพที่สุด”
ถ้าหากผลิตรถยนต์ก็ต้องผลิตรถยนต์ให้มีเครื่องสมรรถนะดีที่สุด สวยที่สุดและทนทานที่สุด ยกตัวอย่างเช่น มีบริษัทญี่ปุ่นที่ใช้ Concept นี้ เขาพยายามที่จะผลิตโทรทัศน์ ที่เก่งที่สุด นั่นคือ โทรทัศน์ที่สามารถรับชมรายการพร้อมกันได้ทีเดียว 3 ช่อง ซึ่งพอมาขายจริงแล้ว กลับไม่มีลูกค้าที่อยากจะดูรายการโทรทัศน์พร้อมกัน 3 ช่องในเวลาเดียวกัน นั่นแสดงว่าสิ่งที่เขาผลิตออกมา แต่ไม่ตอบสนองความต้องการของผู้บริโภค
3. Selling Concept นักการตลาดยุคนี้มองว่า ผู้บริโภคมี needs ไม่จำกัด
“ขอให้ผู้ขายได้ขายสินค้าออกมาให้เยอะ ๆ เดี๋ยวก็มีคนซื้อเอง” นักการตลาดยุคนี้จะเน้นขายสินค้าให้เยอะ ๆ เน้นการทำโปรโมชั่น ลดแลกแจกแถม เพื่อหวังว่าจะได้กำไรซึ่งมาจาก Sell volumn “ยิ่งขาย
เยอะยิ่งได้กำไรเยอะ” ยกตัวอย่างเช่น เถ้าแก่เมืองจีน ที่มักจะใช้วิธีนี้ในการขายในสมัยก่อน
4. Marketing Concept เป็นคอนเซปต์การตลาดในปัจจุบัน เริ่มเมื่อประมาณ 50 ปีที่แล้ว การตลาดในยุคนี้จะช่วยตอบสนองผู้บริโภคให้ผู้บริโภคพึงพอใจมากขึ้น โดยเน้นที่
1.) Product การออกแบบผลิตภัณฑ์ เพื่อตอบสนองความต้องการผู้บริโภค
2.) Price ออกแบบราคาให้ผู้บริโภคเข้าถึงง่าย
3.) Place ต้องวางสินค้านั้น ในทีที่ลูกค้าสามารถซื้อสินค้านั้นได้สะดวก
4.) Promotion การส่งเสริมการขาย คือการที่ทำยังไงให้ลูกค้าเข้าใจถึง value ของสินค้าเรา
โดย 4 P นี้ นักการตลาดเรียกว่า Marketing Mix หรือส่วนผสมทางการตลาด นักการตลาดในยุคนี้จะ Focus ที่ Customer Need เพื่อดูว่าลูกค้าต้องการอะไร และทำการตลาดแบบบูรณาการผสมผสาน 4P และกำไรจะมาจาก ความพึงพอใจของลูกค้า
5.Soietal Marketing Concept การตลาดเพื่อสังคม เกิดขึ้นประมาณ 10 ปีที่แล้ว เกิดขึ้นจากปัญหาต่าง ๆ ของสังคม ปกติแล้วธุรกิจจะมองแค่ Customer (ลูกค้า) กับ Company (ธุรกิจ) แต่การตลาดในยุคนี้เราจะมองไปที่ Society (สังคม) ด้วย ทำยังไงให้คนในสังคมมีความสุข เช่น ปตท. บริษัทน้ำมันรายใหญ่ของไทย จะมีโครงการ CSR (Corporate Social Responsibility) เป็นโครงการช่วยเหลือสังคมโดยการปลูกป่า แสดงความรับผิดชอบของสังคม หรือโครงการถนนสีขาวของโตโยต้า เป็นโครงการลดอุบัติเหตุบนท้องถนน
อ่านบทความที่น่าสนใจ ทอล์คธุรกิจ
